Καλή Χρονιά!

Χρόνος παρών και περασμένος χρόνος
Είναι ίσως κι οι δυο παρόντες στον μελλοντικό καιρό
Και το μέλλον περιέχεται στο παρελθόν.
Αν όλος ο χρόνος είναι αιώνια παρών
Όλος ο χρόνος είναι ανεξαγόραστος.
Αυτό που θα μπορούσε να έχει γίνει είναι μια αφαίρεση
Που παραμένει μια αιώνια δυνατότητα
Μόνο σ’ έναν κόσμο διαλογισμού.
Ό,τι θα μπορούσε να έχει γίνει και ό,τι έγινε
Κατευθύνουν σ’ έναν σκοπό, που είναι πάντοτε παρών.
Βήματα αντηχούν στη μνήμη
Κάτω στο μονοπάτι που δεν πήραμε
Προς τη θύρα του ροδόκηπου
Που δεν ανοίξαμε ποτέ. Τα λόγια μου αντηχούν
Έτσι, μέσα στο νου σου.
Αλλά για ποιο σκοπό
Ταράζουν τη σκόνη σ’ ένα βάζο με ροδοπέταλα
Δεν ξέρω.
.....................
T. S. Eliot, Four Quartets, "Burnt Norton"
(από την ελληνική έκδοση Θ. Σ. ΕΛΙΟΤ, ΤΕΣΣΕΡΑ ΚΟΥΑΡΤΕΤΑ/Ένα μήνυμα για το μέλλον της ανθρωπότητας, μετάφραση Έφης Αθανασίου, Ίκαρος Εκδοτική Εταιρεία, 2002)


Λέγεται ότι ο Τόμας Στερνς Έλιοτ εμπνεύστηκε τα Τέσσερα Κουαρτέτα από το Κουαρτέτο για έγχορδα Νο 15, έργο 132 του Μπετόβεν. Εγώ, πάλι, «εμπνεύστηκα» την αποχαιρετιστήρια-ενός-ακόμη-χρόνου τούτη ανάρτηση από τον ήχο της λέξης unredeemable (η Έφη Αθανασίου μεταφράζει «ανεξαγόραστος», πιο άχαρο αλλά πιο ακριβές κι αληθινό από το σεφερικό «αλύτρωτος», πιστεύω), που σφυροκοπάει ρυθμικά μέσα μου κάθε φορά που θα εμπλακώ (τόσο κοινότοπα, τόσο αναπόδραστα...)σε σκέψεις ή κουβέντες για τον Χρόνο.

πολλών λεπτών σιγή...

Πίνακας του Antoni Tàpies

όχι, δεν είναι "κρείττον το σιγάν", αυτή την ακραία ώρα, και συγχώρεσέ με που σωπαίνω∙ μα είναι ο τρόπος μου για ν' αφουγκραστώ ολοκάθαρη, με όλη την ένταση και τα ηχοχρώματά της, την εξοστρακισμένη φωνή σου να έρχεται από το μέλλον...

Α(;)πειθαρχία

Antoni Tàpies, Paroles Peintes, 1975


λευκή σελίδα
γνωρίζει τον έρωτα∙
σταγόνες αίμα

Wim Mertens, Struggle for Pleasure

(άλλα έπρεπε να κάνω, άλλα έκανα... αλλά πάλι, υπάρχει καλύτερη άσκηση πειθαρχίας από το να αποπειραθείς _έστω και ατελέσφορα_ ένα χαϊκού;)

(Παρα)ληρολογήματα

Σκίτσο του Edward Lear

..... ......Να λοιπόν μια κυρά στην Αθήνα

....... Που βαριέται να κάνει φασίνα

...Και το μπλογκ το αφήνει

Σκονισμένο να μείνει

.....Η τεμπέλα κυρά στην Αθήνα

Piotr Ilich Tchaikovsky, The Nutcracker, "Chinese Dance"

...(Εκείνης κι Εκείνης για τα καλά τους λόγια...)

:)

Αχ, αν αυτό ήταν αρκετό...

Παρίσι, Rue de Seine, 2007


Georges Brassens, Heureux qui comme Ulysse

Κάποτε περνώ μπρος από μικρομάγαζα, στη rue de Seine λόγου χάρη. Έμποροι με παλιά πράγματα, ή μικρά παλαιοβιβλιοπωλεία, ή πωλητές χαλκογραφιών με κατάφορτες προθήκες. Κανείς δεν μπαίνει ποτέ στο κατάστημά τους, προφανώς δεν έχουν δουλειές. Όταν όμως κοιτάξει κανείς μέσα, κάθονται, κάθονται και διαβάζουν αμέριμνοι∙ δε φροντίζουνε για το αύριο, δε φοβούνται για μια επιτυχία, έχουν ένα σκύλο, που κάθεται μπρος τους, ευδιάθετος, ή μια γάτα, που κάνει την ησυχία ακόμη πιο μεγαλύτερη, καθώς γλιστράει στο μάκρος απ' τις σειρές των βιβλίων, σα να 'σβηνε τα ονόματα απ' τις ράχες τους.
Αχ, αν ήταν αυτό αρκετό: επιθύμησα κάποτε ν' αγοράσω μια τέτοια γεμάτη προθήκη και να καθισω πίσω από κει μ' ένα σκύλο για είκοσι χρόνια.

(Ράινερ Μαρία Ρίλκε, Οι σημειώσεις του Μάλτε Λαουρίντς Μπρίγκε, μετ. Δημ. Στ. Δήμου, εκδ. ΤΟ ΡΟΔΑΚΙÒ)

Robert Doisneau, Jacques Prevert, 1955


(αφιερωμένο στον φίλο που θα ταξιδέψει σύντομα στο Παρίσι, στον φίλο που ΘΑ συνταξιδέψει σύντομα με τον Μάλτε Λαουρίντς Μπρίγκε, στη φίλη που μάχεται με κουράγιο και ψυχή για τα ταξίδια που δεν έχει κάνει ακόμη∙ και σε μένα, που είχα υπογραμμίσει αυτό το απόσπασμα από το 1993, όταν είχα αγοράσει το βιβλίο, έκπληκτη γιατί η εικόνα αυτών των αράδων ήταν ένα dejà-vu, άσχετο αρχικά με το Παρίσι, που με συνοδεύει από τα παιδικά μου χρόνια _μέχρι απόψε, που δεν έχω ακόμη αποδεχτεί ότι, δυστυχώς, αυτό δεν είναι αρκετό...)

Η επιμονή της μνήμης

Σαλβαδόρ Νταλί, Η επιμονή της μνήμης

Η Ανάμνηση ξανά πια δεν βλασταίνει

‘Ο,τι κι αν κάνεις, αν χάσει τις ρίζες_
Το Χώμα κι αν σωριάσεις γύρω-γύρω
Και όρθια καταφέρεις να τη στήσεις
Ίσως ξεγελαστεί η Οικουμένη
Αλλ’ όμως το Φυτό δεν θ’ αναστήσεις_
Η Μνήμη η γνήσια φορά παπούτσια
Φτιαγμένα από την Αντοχή του Κέδρου_
Μα ούτε να Την κόψεις θα μπορέσεις
Αν έχει έστω μια φορά βλαστήσει_
Πάλι τα σιδερένια της Μπουμπούκια
Θ’ ανθίσουνε, όσες φορές κι αν πέσουν_

(Emily Dickinson, poem 1508)

Wim Mertens, Often a bird

Τάδε έφη Έμιλυ. Εγώ, πάλι, λέω (άσχετα):
Ξεχνώ σημαίνει αρκούμαι να θυμάμαι.

1(a

by e.e. cummings (CP673)

...ή πώς γίνεται να ειπωθούν και να ζωγραφιστούν ταυτοχρόνως ΟΛΑ με τέσσερις μοναδικές λέξεις (το "ζωγραφιστούν" δεν αφορά τον ατμοσφαιρικό, κατά τα άλλα, πίνακα του Πρέστον και το ποστ δεν αφορά τίποτα που να μπορεί να ειπωθεί καν με λέξεις -δηλαδή, τίποτα).

Get this widget Track details eSnips Social DNA

Always...

To look life in the face, always, to look life in the face and to know it for what it is. At last to know it, to love it for what it is, and then, to put it away. Leonard, always the years between us, always the years. Always the love. Always the hours.

Καλόν Οκτώβριο!

Το αίνιγμα ενός φθινοπωρινού απογεύματος

Enigma di un pomeriggio d' Autuno, Giorgio De Chirico, c.1910

Μιας και ο ζωγράφος πίστευε πως «ένα έργο ζωγραφικής έχει μουσική από μόνο του», κλείνω απλώς τα μάτια κι αφήνω το μετείκασμα να απελευθερώσει τις μυστικές του συγχορδίες.

[Ωστόσο, ίσως να μην αρνιόταν για συνοδεία μερικούς στίχους του φίλου του:

...
Passons passons puisque tout passe
Je me retournerai souvent

Les souvenirs sont cors de chasse
Dont meurt le bruit parmi le vent
(Guillaume Apollinaire, "Cors de chasse", Alcools, 1913)

κάτι σαν
…
Περνάμε περνάμε μιας κι όλα περνούν
Συχνά θα επιστρέφω

Οι αναμνήσεις είναι κυνηγετικές σάλπιγγες
Που σβήνει η βουή τους μες στον άνεμο

χωρίς το μέτρο και τη ρίμα, τη μουσική τους.]

Αφιερωμένο στον Νάρκισσο που αγαπά τα αινίγματα και που με ρώτησε αν, εκτός απ' όλα τα τα πρωινά του κόσμου, είναι και όλα τα απογεύματα χωρίς επιστροφή. Ξέρω 'γώ, καλή μου; Ξέρουν αυτοί; Ξέρει κανείς πριν απ' το τέλος αν έχει χάσει οριστικά τον χρόνο _τα θραύσματα του χρόνου, τις στιγμές_ που θέλει σαν τρελός να ξαναζήσει;

Tous les matins du monde sont sans retour...

Sainte-Colombe, Suite pour viola da gamba, mov. 1-2

...μα σπάνια το σκεφτόταν, εκτός από τη μέρα εκείνη που ένα τρυφερό παλιοκαιρίτικο πρωτοβρόχι ξέπλυνε τις τελευταίες πορφυρές γάζες του καλοκαιρινού ουρανού κι έκανε πλωτή την επιστροφή στον καινούργιο παλιό κόσμο...

Το μποζόνιο Χιγκς και η ποίηση

Stanley Cubric, 2001_A Space Odyssey.

Η σύλληψη του Big Bang ή το Βig Bang της σύλληψης; Είναι η κοσμογονία ποίηση ή η ποίηση κοσμογονία; Συμπτωματικό το παράδειγμα και ολίγον απλοϊκός ου μην και κοινότοπος ο συνειρμός, αλλά μου ήρθε αυτόματα, ενώ με το ένα αφτί (και με αφάνταστη συγκίνηση) άκουγα τις ειδήσεις για το Μεγάλο Πείραμα και με το άλλο το πονηρό, συγκαταβατικό, τρυφερό γέλιο της Μικρής μου Πριγκίπισσας, η οποία κρυβόταν σε εμφανή κρυψώνα που εγώ απαγορευόταν να βρω _«νονά, δεν πρέπει να με βρεις».
Για ν’ αναχαιτίσω λίγο την ανεξάντλητη επινοητικότητά της σε (ανεξάντλητα) παιχνίδια, και να κερδίσω χρόνο για μιαν ανάσα, άρχισα να της λέω ένα παραμύθι:

…και τότε, το παμπόνηρο Μποζόνιο που κανείς δεν είχε καταφέρει να το πιάσει, γιατί ξεγλιστρούσε άφαντο κι απ' τις πιο έξυπνες παγίδες που του έστηναν όλοι αυτοί οι σοφοί άνθρωποι που λέγονται επιστήμονες, γέλασε δυνατά και είπε: «αυτό που ψάχνετε είναι μπροστά στα μάτια σας, αλλά αν το βρείτε δεν θα το δείτε ποτέ, γιατί τότε θα πάψετε να το ψάχνετε». Και μετά άρχισε να λέει ένα ποίημα –αυτά τα όμορφα, αλλά παράξενα παραμύθια που γράφουν κάτι άλλοι σοφοί άνθρωποι που λέγονται ποιητές_ για ένα ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ, ένα ποίημα που το λένε Ιθάκη…

(Της άρεσε, νομίζω… Κυρίως αυτό το ασύλληπτο μποζόνιο _είχε τόσο πολλές ιδέες για το πώς μπορούμε να το πιάσουμε!)

"Τι θα 'ναι άραγε η θάλασσα;"

Ο ουρανός είναι γεμάτος ροζ αχηβάδες. Αν ο ουρανός είναι η ακτή, τι θα ‘ναι άραγε η θάλασσα; Είναι η ώρα η πιο μυριστική. Κοιμήσου ειρηνικά. Τα πρώτα βήματα στον δρόμο. Ένας εργάτης περνάει. Και τα πουλιά.

(Μαρίνα Τσβετάγεβα, Γράμματα στον Ελικώνα,εκδόσεις Γαβριηλίδης, μετάφραση Δήμητρα Κονδυλάκη)

Έγραψε τόσα σπουδαία ποιήματα κι εγώ τη ζηλεύω για κάτι τόσο απλό∙ ίσως γιατί απόψε το σούρουπο ο ουρανός πίσω από τον Υμηττό είχε το χρώμα μιας ροζ αχηβάδας…

End of Summer (2)

(End of Summer, by S. Barnes)




Μια κουβερτούλα στοργικά ριγμένη πάνω στα απλά και δίκαια όνειρά του... Δεν κρατήθηκα να μην τη βάλω! :) :) :)

End of Summer (1)

As imperceptibly as Grief
The Summer lapsed away—
Too imperceptible at last
To seem like Perfidy—
A Quietness distilled
As Twilight long begun,
Or Nature spending with herself
Sequestered Afternoon—
The Dusk drew earlier in—
The Morning foreign shone—
A courteous, yet harrowing Grace,
As Guest, that would be gone—
And thus, without a Wing
Or service of a Keel
Our Summer made her light escape
Into the Beautiful.

Τόσο αδιόρατα σαν Θλίψη
Κύλησε το Καλοκαίρι_
Τόσο αδιόρατα στο τέλος
Να φαίνεται σαν Δόλος_
Μια Γαλήνη εστάλαζε
Σαν Σούρουπο που ‘χε αρχίσει,
Ή σαν ήσυχο Απόγευμα
Που μόνη περνούσε η Φύση_
Το Σύθαμπο έσβηνε νωρίς_
Η Αυγή έλαμπε σαν ξένη_
Μια Χάρη αβρή, μα θλιβερή,
Σαν Ξένος, που θα φύγει_
Κι έτσι χωρίς ένα Φτερό
Ή μιας Καρίνας τη γραμμή
Το Θέρος μέσ’ στην Ομορφιά
Σ’ ανάλαφρη όρμησε φυγή.

(Emily Dickinson, 1540, Emily Dickinson H Ποιήτρια των επoμένων εποχών, εκδόσεις Γαβριηλίδη, μετάφραση Κώστας Ιωάννου)


Προσωπικά, θα μετάφραζα ανεπαίσθητα, γιατί μου φέρνει στον νου το «ανεπαισθήτως» του Αλεξανδρινού. Θ’ απάλλασσα, επίσης, ασυζητητί το καλοκαίρι μου από τη βαριά κατηγορία (πολύ ανεπαίσθητα για να το πεις δόλο) με την έγκριση, ελπίζω, της λευκής οπτασίας που μου μειδιά με τρυφερή συγκατάβαση ανάμεσα στις γραμμές, αποδίδοντάς του μόνο ένα πταίσμα, ότι την έκανε με μικρά πηδηματάκια (το θέρος μας ανάλαφρα το 'σκασε προς την Ομορφιά) αφήνοντάς με στο έλεος της αβρής μα σπαρακτικής Χάρης ενός Καλεσμένου που θα φύγει.

Μα, πάλι, εγώ δεν τα καταφέρνω με τις ρίμες και τα μέτρα.



Καλό μας Σεπτέμβριο.

all that jazz

John Coltrane, After the rain

ένα ιντερλούδιο αυθεντικής σιωπής στις θορυβωδώς μασκαρεμένες τακτικές σιωπές μου μπορεί μικρό όσο η απατηλή αχρονία του μεσοκαλόκαιρου μπορεί μεγάλο όσο το για πάντα μετα-φράζω και με παιδεύει ένας στίχος an hourglass tipped on its side is forever σιγοτραγουδώ παρα-φράζοντας τον βάρδο dance me to the words which are asking to be born μα είμαι πιο γριά απ' αυτόν αφού δεν έχω τα κουράγια να σκαρφαλώσω στη Μαλακάσα για να υποκλιθώ ψέματα δεν τραγουδώ αυτό ούτε το famous blue raincoat ούτε το there is no cure for love πολυφορεμένα σαν ρούχα της Ζάρα τι φταίνε κι αυτά αν ουδείς τελικά αντιστέκεται στην παραμυθία του μελό μόνο υποκλίνομαι που παρα-φράζει με ανίερο σεβασμό και ηρωική ειρωνία τον Αλεξανδρινό say goodbye to Alexandra lost έτσι κι αλλιώς για το υπόλοιπο του καλοκαιριού θ’ ακούω μόνο τζαζ την ελεύθερη μουσική του αυτοσχεδιασμού που φτιάχνεται κάθε ξεχωριστή στιγμή και ποτέ δεν ξανακούγεται ίδια δηλαδή δεν έχει παρελθόν να μετράει τον χρόνο που ξορκίζεις άρα ούτε μέλλον να προσδοκάς ή να φοβάσαι είναι ατόφιο παρόν τυχαίο και απρόβλεπτο γεγονός σε πραγματικό χρόνο έστω και απολιθωμένο στο μέσο αναπαραγωγής του άρα πραγματικότητα χωρίς ψιμύθια και φαντασιακές διορθώσεις άρα αλήθεια κι εγώ πεθαίνω για την αλήθεια κι έχει κι άλλο ένα σπουδαίο προσόν η τζαζ δεν δέχεται στίχους λόγια λέξεις δεν μπορεί να βάλει ψυχές σε κίνδυνο πάλι ψέματα λέω κι ας πεθαίνω για την αλήθεια αφού είμαι στην εξοχή και δεν ακούω απολύτως καμιά ανθρώπινη μουσική παρά μόνο και αποκλειστικά την all time classic μπάντα της φύσης στην άρπα ο απογευματινός άνεμος στα πιατίνια το ακροθαλάσσιο κυματάκι στις μαράκες τα τζιτζίκια φωνητικά οι δεκαοχτούρες κι ο γκιόνης εναλλάξ μέρα και νύχτα και στο τέλος αυτού του θέρους που με αποκα-θέρει ίσως πάψω πια να φοβίζω τις λέξεις μου και φτερουγίσουν εξημερωμένες πάνω στο πληκτρολόγιο τσιμπολογώντας άνω τελείες και παρενθέσεις ίσως πάψω να φοβίζω με τις λέξεις μου και μια πράσινη κρυστάλλινη α-παθής ειρήνη ξεπλύνει με ιαματικό νερό τη σκοτεινή οθόνη μου καλό υπόλοιπο καλοκαίρι

Δέκα (συν ένας) λόγοι για τη μελαγχολία γενικώς...

George Steiner
Δέκα (πιθανοί) λόγοι για τη μελαγχολία της σκέψης
Εκδ. Scripta, μετ. Σεραφείμ Βελέντζας

(κεφ. 4, σελ. 42–44)
Όσο πιο έντονη η πίεση της σκέψης τόσο πιο δυνατή και η αντίσταση της γλώσσας που την περικλείει. Η γλώσσα, σαν να λέμε, είναι εχθρική απέναντι στο μονόχρωμο ιδεώδες της αλήθειας. Είναι γεμάτη αμφισημία, πολυφωνικές συγχρονίες. Της αρέσουν τα δημιουργήματα της φαντασίας, οι κατασκευές ελπίδας και μελλοντικότητας για τις οποίες δεν υπάρχει καμιά απόδειξη. Ίσως γι’ αυτό οι μεγάλοι πίθηκοι δίστασαν να τη αναπτύξουν. Τα ανθρώπινα όντα δεν θα άντεχαν χωρίς τα «ζωτικά ψεύδη», όπως τα αποκαλούσε ο Ίψεν. Μια σκέψη περιορισμένη σε λογικές προτάσεις, που θα εκφράζονταν καλύτερα χωρίς λέξεις, ή σε αποδεικτά γεγονότα, θα ήταν τρέλα. Η ανθρώπινη δημιουργικότητα, η ζωογόνος ικανότητα να αρνούμαστε τις απαγορεύσεις του οργανικού για να πούμε «Όχι» ακόμα και στον θάνατο, βασίζεται εξολοκλήρου στη σκέψη, στη φαντασία που δεν έχει σχέση με τα γεγονότα. Επινοούμε εναλλακτικούς τρόπους του είναι, άλλους κόσμους _ουτοπικούς ή φοβερούς. Επανεφευρίσκουμε το παρελθόν και «προτρέχουμε με το όνειρο». Όσο απαραίτητα όμως κι αν είναι αυτά τα πειράματα σκέψης, όσο μεγαλειωδώς δυναμικά, εξακολουθούν να είναι μυθοπλασίες. Τρέφουν θρησκείες και ιδεολογίες, η λίμπιντο ξεχειλίζει απ’ αυτά (οι «τρελοί, οι ερωτευμένοι κι οι ποιητές» του Σαίξπηρ).
Η γλώσσα μονίμως προσπαθεί να επιβάλει την κυριαρχία της στη σκέψη. Στη ροή της σκέψης προκαλεί δίνες, που εμείς τις ονομάζουμε «πνευματικές διαταραχές», και τα αδιέξοδα εκείνα που είναι γνωστά σαν εμμονές. Παρ’ όλα αυτά, η παρέμβαση, το συνεχές «θόλωμα των νερών», παίζουν κι αυτά ρόλο στη δημιουργικότητα. Σ’ αυτό το παλιρροϊκό κύμα, η πράξη της καθαρής συγκέντρωσης, η απόπειρα να καθαρίσει η συνείδηση από τους ζωτικούς της μύθους, από τις εγρήγορες παραισθήσεις της επιθυμίας, της πρόθεσης ή του φόβου είναι, όπως σημειώσαμε, κάτι εξαιρετικά σπάνιο. Απαιτεί μια πειθαρχία που έρχεται σε βαθύτατη αντίθεση με τη φυσική γλώσσα, μολονότι είναι διαθέσιμη στα μαθηματικά ή στη συμβολική λογική. Όταν ο Αϊνστάιν επικαλείται την «καθαρή σκέψη», αυτές ακριβώς έχει υπόψη του.
Αυτή η θεμελιακή αντινομία αφενός ανάμεσα στις αξιώσεις μιας γλώσσας να είναι αυτόνομη, να είναι ελεύθερη από τον δεσποτισμό της αναφοράς και της λογικής _αξιώσεις κρίσιμες για τον μοντερνισμό και την αποδόμηση_ και αφετέρου στην ανυστερόβουλη αναζήτηση της αλήθειας, είναι ένα τέταρτο κίνητρο για θλίψη (unzerstörlische Melancholie).

Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο του μικρού «εξαιρετικά κομψού και λογικά ταχτοποιημένου divertimento» _κατά τον μεταφραστή του_ βρίσκομαι. Οφείλω να πω ότι όντως με έχει γοητεύσει και, λειτουργώντας σε ένα προφανές και κοινότοπο επίπεδο, έχω ταυτιστεί με τις αναφορές και τις διαπιστώσεις του (κι η μυλωνού τον άντρα της με τους πραματευτάδες)… Έτσι, η σύμπτωση γεννά αβίαστα την αφιέρωση στον ioeu, που διατύπωσε, στο προηγούμενο ποστ, την επιθυμία να μη λιμνάσουν «τα απόνερα του Ιουνίου» μου· με κάποια επεξηγηματικά «εξτρά» που έσπευσα να διαβάσω διαγωνίως για να τα μεταφέρω (κι ας συγχωρεθώ άλλη μια φορά για ένα ασυνήθιστα _για τα μέτρα μου_ μεγάλο ποστ):

(κεφ. 9, σελ. 74-75) Όσο γνωρίζουμε, όμως, δεν υπάρχει παιδαγωγικό κλειδί για τη δημιουργικότητα […]Τα βοηθητικά μέσα μπορούν να διδαχτούν _ η μουσική σημειογραφία, η σύνταξη και η μετρική, ο μαθηματικός συμβολισμός και οι συμβάσεις, η ανάμειξη χρωστικών ουσιών. Η μεταμορφωτική όμως χρήση αυτών των μέσων με στόχο νέες διαμορφώσεις του νοήματος και νέες χαρτογραφήσεις των ανθρώπινων δυνατοτήτων, με στόχο μια vita nuova της πίστης και του αισθήματος, δεν μπορεί ούτε να προβλεφθεί ούτε να θεσμοθετηθεί. Δεν υπάρχει δημοκρατία για την ιδιοφυία, μόνο μια τρομερή αδικία κι ένα θανάσιμο βάρος. Οι λίγοι, όπως είπε ο Χαίλντερλιν, είναι αναγκασμένοι να πιάνουν τον κεραυνό με γυμνά χέρια.

Και οι πολλοί, συμπληρώνω πολύ-πολύ ταπεινά τα λόγια του ποιητή, είναι καταδικασμένοι να μην τον αγγίζουν ποτέ.
Καλό Ιούλιο!

Του Ιουνίου που αποχωρεί

Περικλής Λύτρας, Σπίτι με θέα τη θάλασσα

Την ώρα που η καταληκτική τρίλια της Εσπερινής Συμφωνίας των πουλιών συνηχεί με το εναρκτήριο, αναποφάσιστο ακόμη, τρίξιμο του τριζονιού _λεπτά πριν αρχίσει ο γκιόνης να καρφώνει ρυθμικά τους μικρούς δωρικούς λυγμούς του στον ασάλευτο αέρα· την ώρα που ο κόσμος απεκδύεται τη βεβαιότητα (βαρβαρότητα;) των χρωμάτων και των σχημάτων και, βαθιανασαίνοντας αγιόκλημα και ηλιοκαμένα σπάρτα, βυθίζεται στην ιαματική ασάφεια των αποχρώσεων (το ροδί, το μοβ, οι διάφανες σκιές)· την άχρονη και άχραντη εκείνη ώρα της παραμυθίας και της εξιλέωσης, σκέψου με _μία μοναδική φορά: ίσως τότε με συγχωρέσεις που σε σκέφτομαι.

Υ.Γ. Αργία μήτηρ πάσης κακίας ή η απίστευτη βλακεία να κουβαλάς λάπτοπ στην εξοχή (ειδικά τον Ιούνιο).

Μεταφράσεις πολύ προσωπικές

Στη μετάφραση, αλλόγλωσση και ενδογλωσσική, μάλλον δεν χάνεται τελικά η ποίηση, παρά τον πασίγνωστο (και αμφιλεγόμενα "μεταφρασμένο")αφορισμό του Ρόμπερτ Φροστ. Σύμφωνα με μια πολύ ταπεινή γνώμη, η ποίηση, όταν και όπου πραγματικά υπάρχει, με κάποιο μαγικό τρόπο δεν χάνεται ποτέ. Αυτό που χάνεται στη "μετάφραση" είναι η στιγμιαία αυταπάτη πως ό,τι διαβάζεις, όπως ακριβώς το "διαβάζεις" τη μαγική πρώτη φορά πριν αρχίσουν οι αναλύσεις και τα «τι θέλει να πει ο ποιητής», είναι "δικό" σου· πως γράφτηκε για σένα ή πως το έγραψες _γιατί το είχες ήδη σκεφτεί ή νιώσει_ αυτούσιο, εσύ.

Στη συνέχεια, ο μεταφράζων σπεύδει να πάρει όλα του τα ρίσκα –ή κανένα· κι αλίμονο στο αποτέλεσμα, αν πισωγυρίσει και σκεφτεί τα κερδισμένα και τα χαμένα.

Get this widget Track details eSnips Social DNA

"Alone in Kyoto", από το σάουντρακ της ταινίας Lost in Translation

ΥΓ. Σε ό,τι αφορά τις μεταφραστικές προσπάθειες αυτού του μπλογκ _καθότι ερασιτεχνικές_ τα ρίσκα απαγορεύονται από ένστικτο αυτοσυντήρησης. Κι αν παραταθεί η αυθαίρετη ευδαιμονία της μαγικής πρώτης φοράς, ενεργοποιείται πάραυτα ο αυτόματος ορθομεταφραστής (κατά το "αυτόματος ορθογράφος") για να αποκαταστήσει την τάξη και να σώσει το πρωτότυπο.

Insomnia (ή, Της νύχτας τα καμώματα)

The Heart Asks Pleasure First

The heart asks pleasure first
And then, excuse from pain-
And then, those little anodynes
That deaden suffering;

And then, to go to sleep;
And then, if it should be
The will of its Inquisitor,
The liberty to die.

Emily Dickinson



Michael Nyman, "The heart asks pleasure first" (The Piano)


Η καρδιά την ηδονή πρώτα ζητά
Κι ύστερα, ν' απαλλαγεί απ’ την οδύνη-
Κι ύστερα, εκείνα τα μικρά αναλγητικά
Που απονεκρώνουν τον πόνο·

Κι ύστερα, ν' αποκοιμηθεί·
Κι ύστερα, αν αυτό είναι
Το θέλημα του Ιεροεξεταστή της,
Το δικαίωμα να πεθάνει


*the liberty: την ελευθερία; το δικαίωμα; την άδεια; το προνόμιο; Αχ, Έμιλυ!

Στον κήπο με τις αυταπάτες

«Θ’ αρχίσω με μιαν ήχηση που να φτάνει απ’ το πιο σκληρό μέταλλο έως την πιο λεπτή χορδή, χωρίς ούτε οι απολαύσεις ν’ αποκλείονται ούτε οι ενοχές να επιβάλλονται, αλλά η φύσις να παραμένει φύσις.
Υπάρχει ένας τρόπος να μπαινοβγαίνουμε στα καθημερινά γεγονότα, έτσι που το ρούχο μας να μην πιάνεται απ’ τα κλαδιά που απλώνει γύρω μας το συμφέρον· αυτό το επίμονο βήμα σημειωτόν πάνω στο θυμικό μας· η αφαίρεση ενός μικρότατου ευτυχισμού που ο άνθρωπος φυλάγει στα πιο ασφαλή θησαυροφυλάκια της ιδιωτικής του ζωής.
Και όμως. Διαφορετικός θα ήταν ο Μάιος αν, αντί να πληρώναμε και τέλη για την εισπνοή του οξυγόνου του, λαλούσαμε πέτρα και λαλούσαμε νερό, με την ελπίδα ν’ αναφανεί μια μέρα ένα καινούριο άλσος, κατάλληλο να δεχτεί την ταφή μας.
Έαρ χρειάζεται και ζωή πλήρης καθαρότητας, για ένα δώρο που κανείς άλλος δεν μπορεί να σ’ το προσφέρει».

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, Ο κήπος με τις αυταπάτες

Πάουλ Κλέε, Μαγικός Κήπος

Τούτος ο Μάιος μοιάζει με μια μεγάλη χλιαρή σαπουνόφουσκα από απορρυπαντικό με άρωμα μανδραγόρα. Μέσα της η Ωραία (επίρρημα) Κοιμωμένη, σε βαθιά νάρκη, ονειρεύεται ότι μαδάει στίχους και μαντεύει τα μελλούμενα στον κήπο με τις αυταπάτες, ανήμπορη να ξυπνήσει και να πληρώσει το 'τέλος' που της αναλογεί για την εισπνοή οξυγόνου.

«Τill human voices wake us, and we drown»
T.S.ELIOT, The Love Song of J. Alfred Prufrock

Ασκήσεις επί χάρτου

Με προσκάλεσε η Ρίτσα που την προσκάλεσε, απ' ό,τι είδα, το Νατασσάκι, στην ιστοσελίδα του οποίου βρίσκονται οι οδηγίες του παιχνιδιού. Το να γκρινιάξω άλλη μια φορά για μπλογκοπαιχνίδι και μετά να παίξω από αβρότητα δεν έχει νόημα _είναι πλέον κάτι σαν το παραμύθι του Πέτρου και του Λύκου· εξάλλου δεν είναι καθόλου άσχημο ως ιδέα (εννοώ, ως σύλληψη αλλά και ιδεολογικά).

Βέβαια, στον Adaeus έγραψα, και το πιστεύω, ότι ο πραγματικός μας χαρακτήρας (γραφικός και έτερος) φαίνεται in vivo και όχι in vitro, και εν προκειμένω (στις μέρες της καταναλωτικής ευδαιμονίας) στη λίστα του σουπερμάρκετ. Από την άλλη, είμαι λιγάκι... βικτοριανή, από την άποψη της privacy (αυτής της παντελώς αμετάφραστης στα νεοελληνικά αμφιλεγόμενης ιδιότητας, εκτός κι αν δανειστούμε την περίφραση των αρχαίων ημών... "τα εν οίκω μη εν δήμω"), ώστε μου είναι πρακτικώς αδύνατο να κοινοποιήσω μια λίστα με τα ψώνια μου. Κομματάκι ευκολότερο μου φαίνεται να βγάλω στα φόρα ένα από τα ελάχιστα πια και ξεχασμένα χειρόγραφα σκαριφήματά μου, το οποίο ως ιδέα συνελήφθη και εξετελέσθη (long long ago) χάριν παιδιάς μέσα στον ηλεκτρικό, κατά τη διάρκεια μιας διαδρομής που δεν έλεγε να τελειώσει.




Ο τελευταίος κανόνας του παιχνιδιού είναι ο γνωστός "κάνε πάσα σε άλλο θύμα". Εξ ιδιοσυγκρασίας δεν μπορώ να "αγκαρέψω" κανέναν, αλλά ειλικρινά θα ήθελα να δω τα γράμματα του Kωνσταντίνου (προσφέροντάς του τη μοναδική ευκαιρία να γράψει ελληνικά!).
Επίσης, σύμφωνα με το αίτημα του παιχνιδιού, καταθέτω το αθάνατο πόνημα στο σχετικό... μουσείο.

Στους νεραϊδόκηπους

Διέσχισα το Άργος μέσα στο έκπαγλο απομεσήμερο, με τις πέντε αισθήσεις μου σε ομηρία στους κήπους των Εσπερίδων και την έκτη σε προσωρινή αναστολή, να ψάχνει για νεράιδες

Maurice Ravel, Le jardin feerique

Καλό Μάη!

Τα φυσικά θέλγητρα των πραγμάτων

René Magritte, The Empire of Light II, (1950)

Τον ένα από τους δύο αγαπημένους πίνακες του Ρενέ Μαγκρίτ τον είχα χρησιμοποιήσει και παλιότερα. Ξαναήρθε (το μοτίβο της αντανάκλασης, η ατμόσφαιρα) στην επικαιρότητα της μνήμης μου έμμεσα, μέσω της ποίησης. Και για μια φορά ακόμη, χάρη (;) στην απευκταία μεταφυσική που με περιγελά όσο περισσότερο την περιγελώ, την αμέσως επόμενη μέρα, ταξιδεύοντας ανάμεσα στους πάγκους της Πολιτείας, έπεσα πάνω σ' ένα υπέροχο βιβλιαράκι του Ανρί Μισώ, που εκδόθηκε πρόσφατα από (πού αλλού) την Άγρα. Ανάμεσα στα κείμενα και το παρακάτω, γραμμένο για τον δεύτερο πίνακα.
Ο Ανρί Μισώ, ζωγράφος ο ίδιος και λογοτέχνης (και εξερευνητής του έξω και του μέσα κόσμου), θεωρείται από τους σπουδαιότερους γαλλόφωνους ποιητές του 20ού αιώνα. Κι έτσι ο κύκλος κλείνει απαλά και ανεπαίσθητα γύρω μου. (Μόνο που εγώ δεν είμαι ζωγράφος και, αλίμονο, ούτε ποιήτρια· αν έχω κάποιο ταλέντο, είναι ίσως να αφήνομαι στα φυσικά θέλγητρα των πραγμάτων, αυτά που οδηγούν στη σκλαβιά).

Psicodreamics, Azhdark Passion,"Song of the living night"

"Σπάνιο να τις συλλάβεις μαζί, τη μέρα με τη νύχτα. Συμβαίνει κάποτε και τότε είναι ιδιαίτερα παραδειγματικό. Τι καλή, τι μεγαλειώδης είναι τότε η αρμονία τους, αν βέβαια η μέρα είναι ήρεμη, πολύ ήρεμη, ποτισμένη μυστήριο. Χάρη στο μυστήριο λοιπόν, η νύχτα δίχως δυσκολία σμίγει με τη μέρα. Σμίγουν και ολοκληρώνονται, οι δυο μαζί, μέσα σε άφατη γαλήνη.
Όποιος ποτέ του δεν αφέθηκε στα φυσικά θέλγητρα των πραγμάτων, αυτά που οδηγούνε στη σκλαβιά, δεν συγκινείται καθόλου με κάτι τέτοια. Από τι εξαρτάται η φύση; Από κάτι τόσο ελάχιστο που και μια απλή ζωγραφιά το αλλάζει.
Ένας ουρανός γαλάζιος και λευκός, ένας ουρανός απογεύματος δεν καταφέρνει να φωτίσει τα δέντρα που πάντως διαγράφονται καθαρά, ούτε το απομονωμένο σπίτι που μονάχα ένα φανάρι του δρόμου το αποκαλύπτει, φωτίζοντάς το με το χλομό του φως. Η ατμόσφαιρα είναι ήρεμη, τόσο ήρεμη, με μια ακινησία ανησυχητική. Αλλά τίποτα δεν θα συμβεί. Όλα έχουν ήδη συμβεί και σταμάτησαν, εδώ και κανείς δεν ξέρει πόσον καιρό."

(Henri Michaux, Ονειροπολώντας με αφορμή αινιγματικές ζωγραφιές, μεταφρ. Μπίλη Βέμη, εκδόσεις Άγρα)

Απριλίου συνέχεια

Αν αντέξω λίγο ακόμη, έως ότου η ανοιξιάτικη βροχή διώξει τη σκόνη της ερήμου που θαμπώνει το χρώμα της πασχαλιάς (όταν τη βλέπεις από μακριά), ίσως με λυπηθεί και μου αποκαλυφθεί, σε όλη του τη σκληρότητα, ο όψιμος αθέατος Απρίλης.


Li Xianting, Lilac Dreams

April is the cruelest month, breeding
Lilacs out of the dead land, mixing
Memory and desire, stirring
Dull roots with spring rain.

(T.S. Eliot, The Waste Land)


(Δεν γινόταν να είναι κινέζικη αντί αφρικανική η σκόνη, για να ταιριάζει με τις πασχαλιές και τη μουσικη και να μην κάνω το ποστ... καλοκαιρινό;)

Not even...

"ούτε καν τα φύλλα"

ούτε καν τα φύλλα
γίνεται να πέσουν με τόση απαλότητα
ή να τ’ αγγίξει κανείς τόσο ελαφρά όσο το άγγιγμά σου

στο οποίο, πολύ απλά, ξετυλίγομαι
όπως ξετυλίγεται ένα φύλλο στις αρχές της άνοιξης, ή
διπλωμένο, ξεδιπλώνεται μες στη μισάνοιχτη παλάμη σου

αν όμως δεν το θες, αντί γι’ αυτό θα τυλιχτώ
όπως τυλίγεται ένα φύλλο έτοιμο να πέσει
που διπλώνεται μόνο του ξανά και ξανά

κι εσύ θα περάσεις
κι ο χειμώνας θ’ αντηχήσει
εκκωφαντικά

Matthew Hollis, Ground Water, Bloodaxe Books, 2004.

Get this widget Track details eSnips Social DNA

Ludwig Van Beethoven, Spring Sonata

Σε πρώτη ανάγνωση μοιάζει ίσως ανεπίκαιρο εποχικά· ωστόσο επειδή ο ποιητής αφήνει, νομίζω, ανοιχτή την προοπτική (Aprilis < aperire =" ανοίγω)", επειδή στον Ναυτίλο άρεσε επίσης πολύ το προηγούμενο ποίημα και, τέλος, επειδή ο φετινός Απρίλης είναι serial killer... για όλους αυτούς τους λόγους _και για τον επιπρόσθετο ότι εξακολουθεί το blogger's block_ συνεχίζω με Matthew Hollis.


"not even the leaves"

not even the leaves
can lay down with such gentleness
or be touched so lightly as by your touch

in which I am, very simply, uncurling
as a leaf uncurls in first spring, or
folded, unfolds in your opening palm

which should you not want, I will curl
instead as a leaf curls towards fall
folding over and over itself

and you will go by
and the winter will echo
enormously

April fool

Βρέχει τη νύχτα

Κι έτσι έρχεται στον νου μου εκείνος ο μύθος
του βουνίσιου που δεν είχε δει ποτέ του θάλασσα
και που μια μέρα άνοιξε την πόρτα του
και δεν αντίκρυσε τίποτε άλλο παρά ωκεανό–

ο δρόμος για το χωριό και το χωριό χαμένα,
ούτε καν ένα μονοπάτι ή ένα λιβάδι
μόνο η θάλασσα να γλείφει το λιθόστρωτο
καλώντας τον σαν πολλά χέρια που γνέφουν.

Υπάρχει βέβαια, σ’ αυτή την ιστορία, ένα ψεγάδι,
ένα ψεγάδι όχι ανυπόστατων διαστάσεων.
Αλλά μερικές φορές ξυπνώ σ’ ένα υπνοδωμάτιο
μετά που έχεις φύγει, από άρωμα αλμύρας,

με σταγόνες θαλασσινού νερού στα σανίδια· ακούγοντας τον παφλασμό
των έξω-πραγμάτων να μπαίνει μέσα –που σίγουρα θα έπαυε
αν ποτέ αποτολμούσα ν’ ανοίξω την πόρτα
και να βαδίσω πάνω σε ό,τι ίσως είναι νερό.

Matthew Hollis, Ground Water, Bloodaxe Books, 2004.

Get this widget Track details eSnips Social DNA

(Philip Glass, Truman sleeps, from The Truman Show)

Γιατί άλλη μια μετάφραση; Γιατί πάει καιρός που δεν έχω να λέω δικά μου πράγματα (τουλάχιστον όχι αυτά και όχι έτσι που θα 'θελα να τα πω), κι αυτό φαίνεται. Μα και γιατί, άλλη μια φορά μ΄έναν περίεργο τρόπο, με τον τρόπο των ξορκισμένων συμπτώσεων, είναι πολύ κοντά σ' ένα όνειρο που βλέπω πού και πού, στα διαλείμματα της αϋπνίας· και τη μέρα ξεφυλλίζω τα σπαράγματα των ψυχαναλυτικών μου γνώσεων και προσπαθώ να προσεγγίσω την αληθινή φύση αυτού που ίσως είναι νερό...

Καλόν Απρίλη!

It Rains during the Night

So I am reminded of that tale
of the hill man who' d never seen sea
and how one day he opened his door
to look out on nothing but ocean_

the road to the village and the village gone,
nothing so much as a path or a lawn
just the sea lapping the flagstone
waving him in like so many cupped hands.

There is in this story, of course, a flaw,
a flaw of not insubstantial demands.
But sometimes I wake in a nightroom
after you' ve gone, to a perfume of salt,

seawater beading the boards· listening to the lap
of out-things getting in_which surely would stop
if ever I would venture to open the door
and step out on the might-be of water.

La vie est belle. Et facile?

Μη μου αγοράσεις ποτέ πλυντήριο· βάλε ν' ακούσουμε το Adagio του Albinoni· πες μου ρήματα.
............................
Πες μου ιστορίες.

Από το "La Vie est Belle, et Facile", Paris, Παρίσι (εκδόσεις Ερατώ), του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη



Έλα να βάλουμε τα πιάτα στο πλυντήριο· βάλε ν' ακούσουμε το Adagio του Albinoni· μη μ' αφήσεις ποτέ να σου απαγγείλω αυτό τον στίχο.
Πες μου ιστορίες.

Adagio, by Emanuel Mattini


(Βασικά, εγώ ήθελα μια αφορμή να ξανακούσω το Adagio του Albinoni. Δεν κάνω αντι-ποίηση αρχής. Κι αν συμβεί κι ο Γ.Ι. Μπαμπασάκης _που διατηρεί και μπλογκ ομώνυμο με το εν λόγω ποίημα_ οδηγηθεί από τον Big Blogger σε αυτό το ποστ, ελπίζω να μου συγχωρήσει την παιγνιώδη διάθεση της μέρας και να καταλαβαίνει ότι δεν ασχολείται κανείς, ούτε καν χάριν παιδιάς, με ένα ποίημα που δεν τον συγκινεί).

Sailing alone around the room

"All imperfect things", The piano sings, Michael Nyman

Χωρίς άγγιγμα

Η καρτούλα του πόθου είναι κολλημένη πάνω απ’ την καρδιά μου
κι όμως δεν αγγιζόμαστε, όπως τα πράγματα

σε μια κακοφτιαγμένη νεκρή φύση
όπου το μαχαίρι φαίνεται να αιωρείται πάνω απ’ το πιάτο
που κι αυτό κάπως πλανιέται πάνω απ’ το τραπέζι,

με το μήλο, το αχλάδι και το ποτήρι του κρασιού στη σειρά
να έχουν ξεχάσει το νόμο της βαρύτητας,
αρνούμενα να μείνουν ακίνητα,

σαν ο ζωγράφος να τα είχε συλλάβει όλα
σε μια σπάνια στιγμή αργής πτήσης
μόλις πριν εγκαταλείψουν το δωμάτιο
γλιστρώντας από ένα παράθυρο απόλυτα ρεαλιστικού ηλιόφωτος.

Still life moving fast, Salvador Dali, 1956

Not touching

The valentine of desire is pasted over my heart

and still we are not touching, like things

in a poorly done still life

where the knife appears to be floating over the plate

which is itself hovering above the table somehow,

the entire arrangement of apple, pear, and wineglass

having forgotten the law of gravity,

refusing to be still,

as if the painter had caught them all

in a rare moment of slow flight

just before they drifted out of the room

through a window of perfectly realistic sunlight.

Vade Mecum

Θέλω το ψαλίδι να είναι κοφτερό
και το τραπέζι απόλυτα ίσιο
όταν με κόψεις από τη ζωή μου
και με κολλήσεις σ' εκείνο το βιβλίο που κουβαλάς πάντα μαζί σου.

Scissors cuts papers, Julian Durado

Vade Mecum

I want the scissors to be sharp
and the table to be perfectly level
when you cut me out of my life
and paste me in that book you always carry.



Τα ποιήματα, που πρόχειρα και prima vista μεταφέρω ευκαιρίας δοθείσης, είναι του Billy Collins από τη συλλογή Sailing alone around the room...

(...το οποίο άθλημα μοιάζει ασφαλές και ανώδυνο, αλλά μπορεί να μεταβληθεί σε extreme sport όταν ασκείται χωρίς πυξίδα και πλωριά γοργόνα).

Κάτι για να λέμε

Δωμάτιο αγοριού

Ένας φίλος είδε τα δωμάτια
Του Κητς και του Σέλεϋ
Στη λίμνη, και είδε ότι «δεν ήταν παρά
Δωμάτια αγοριών» και συγκινήθηκε
Απ’ αυτό. Και στ’ αλήθεια το δωμάτιο ενός ποιητή
Είναι το δωμάτιο ενός αγοριού
Και φαντάζομαι ότι οι γυναίκες το ξέρουν.

Ίσως ο αν-όμορφος τραπεζίτης
Είναι συναρπαστικός για μια γυναίκα, ένας άντρας
Κι όχι ένα αγόρι που προσπαθεί
Ν’ ανασάνει πάνω στο σώμα ενός κοριτσιού.

Τζορτζ Όπεν

Boy’s Room

A friend saw the rooms
Of Keats and Shelley
At the lake, and saw «they were just
Boys’ rooms» and was moved
By that. And indeed a poet’s room
Is a boy’s room
And I suppose that women know it.

Perhaps the unbeautiful banker
Is exciting to a woman, a man
Not a boy gasping
For breath over a girl’s body.

George Oppen


Τυχαία (πάντα έτσι λέω, αλλά πάντα τυχαία είναι, ορκίζομαι!) έπεσα πάνω στο ποίημα του αγαπημένου μου (έχω ξαναγράψει) George Oppen, τον οποίο έχω γνωρίσει κυρίως από το εμβληματικό έργο του, το Of Being Νumerous. Και σήμερα είδα αυτό κι έμεινα άφωνη. Για τη συγκίνηση που καταφέρνει να μεταδώσει, παρά το ότι τηρεί (τυπικά γι’ αυτόν) την απόσταση από τους ίδιους του τούς στίχους και από τον αναγνώστη (ακόμη και όταν χρησιμοποιεί τη φορτισμένη λέξη «συγκινήθηκε»)· για την πονηριά «a friend saw»…«and saw» _ένας φίλος; μια φίλη; για το καταπληκτικό «εφέ» με το «gasping for breath», που αρχικά το απέδωσα «λαχανιάζοντας» σαν απλή εικονο-ακουστική απόδοση της ερωτικής πράξης, μέχρι που έριξα μια ματιά στις βιογραφίες των δυο αναφερόμενων ποιητών, οι οποίοι πέθαναν και οι δυο νεότατοι _σχεδόν «αγόρια»_ ο μεν Κητς από φυματίωση, σε μια κρίση άσθματος, ο δε Σέλεϋ από πνιγμό στη θάλασσα· και για τη διπλή αμφισημία των δύο τελευταίων στίχων, που θα μπορούσαν να μιλάνε, επίσης, για τη συνεύρεση του, εσαεί νέου στο πνεύμα, ποιητή με την εσαεί ερωμένη του, την ποίηση _συνεύρεση που διαθέτει (εσαεί), υποθέτω (οι γυναίκες το ξέρουν), τα στοιχεία της πρωτόγνωρης ερωτικής πράξης : δέος, υπέρτατη ηδονή και στιγμιαίο θάνατο.

(Συγχωρήστε με γι’ αυτή την υπερανάλυση. Θα έπρεπε να διαπομπεύουν όποιον, επώνυμο ή άγνωστο, επαγγελματία ή ερασιτέχνη, αποτολμά περιττές κουβέντες και υποθέσεις πάνω στον ποιητικό λόγο _ ο οποίος οφείλει να εξασφαλίζει μόνος την επικοινωνία του με τον (αληθινό) αναγνώστη του, και αυτό να είναι και το εύσημό του. Αλλά παρασύρθηκα…)

Υ.Γ. Κι ελπίζω να με συγχωρήσει ο (σαφώς γενναιόψυχος) φίλος Adaeus, που για δεύτερη φορά στη διάρκεια της γνωριμίας μας του επιστρέφω πρόσκληση για παιχνίδι (αυτό με τα δύο τραγούδια που θα λέγαμε αντί "σ' αγαπώ" κλπ.), αλλά δυο απανωτά μπλογκοπαίχνιδα μου 'ρχονταν λίγο βαριά _άσε που δεν γίνεται να «πειράζω» συνεχώς τους κανόνες!

Μη σου τύχει...

Henry Purcell, (Di...

Η MenieK είναι επίμονο κορίτσι. She won’t take no for an answer! Η απάντησή της στην απάντηση-υπεκφυγή μου στην πρό(σ)κληση που μου έκανε για το μπλογκοπαίγνιον των ημερών (ή μήπως ξεπεράστηκε ήδη και είμαι τραγικά ανεπίκαιρη; ) δεν μου άφησε πολλά περιθώρια: «καλή η προσπάθεια να ξεφύγεις, αλλά δενννννν…»!!!
Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι, τεχνικά, σαφείς:
Παίρνεις ανά χείρας το πλησιέστερο προς εσένα βιβλίο (ποια στιγμή, ακριβώς, δεν ορίζουν ωστόσο οι κανόνες, άρα ευλόγως υποθέτουμε ότι εννοεί τη στιγμή που τους διαβάζουμε, άρα όντας στον χώρο όπου είναι εγκατεστημένος το πισί ή το λάπτοπ μας). Το ανοίγεις στη σελίδα 123, μετράς πέντε περιόδους (δηλαδή, πέντε λογικές ενότητες ανάμεσα σε δύο τελείες) και αντιγράφεις την έκτη, έβδομη και όγδοη περίοδο. Τέλος (προβλεπόμενο), κάνε πάσα της αγγαρείας σε πέντε συμπλόγκερ σου. That’s all.

Προσπάθησα να επιχειρηματολογήσω με τον τρόπο μου ότι αυτά τα παιγνίδια, εκ των πραγμάτων, μόνο «αυθόρμητα» δεν μπορούν να είναι: τρανή απόδειξη ο Adaeus που ομολογεί κιόλας ευθαρσώς το (αναγκαστικά) στημένο του πράγματος (αν εγώ εφάρμοζα ευλαβικά τους κανόνες, θα έπρεπε να γράψω οδηγίες από το το βιβλίο IMS, Training Centers, Βασικές Έννοιες πληροφορικής, Windows XP, Word 2002, Internet, εκδόσεις Β. Γκιούρδας Εκδοτική _ή λήμματα από τον κολλητό μου τον "Μπάμπη", το Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, αυτά είναι στην κυριολεξία το δεξί μου χέρι. Ε, «δε λέει»). Αλλά η MenieK κλπ...κλπ... Από την άλλη, ένα παιχνίδι είναι πάντα ένα παιχνίδι, αλίμονο στον άνθρωπο που, μέχρι να πεθάνει, δεν εξακολουθεί να δίνει το "παρών" σε όποιο παιχνίδι "τον παίζουν" ακόμη!

Eπέλεξα λοιπόν κι εγώ, με τη σειρά μου, να «πειράξω» λιγάκι τους κανόνες: όντας (ως συνήθως) αμφίθυμη, μετά το ευρηματικό (sic) σχόλιό μου στης Μeniek, ως προς το αν άξιζε ν' αφιερώσω χρόνο γι' αυτό το παιχνίδι, έκλεισα τον υπολογιστή και πήρα στα χέρια ένα πρόσφατο απόκτημα, που πιθανότατα θα είναι από τα "πλησιέστερά" μου για πολύ καιρό: John Donne, The Major Works, σειρά Oxford World’s Classics, εκδόσεις Oxford University Press. Τότε, ξανασκέφτηκα το παιχνίδι. Άνοιξα το βιβλίο στη σελίδα 123, μέτρησα προσεκτικά 5 τελείες και αντιγράφω πιστά την έκτη και την έβδομη περίοδο, που συμβαίνει να είναι οι τελευταίες στροφές από το ποίημα The Ecstasy(η όγδοη είναι η αρχή άλλου ποιήματος, οπότε την παραλείπω ως άσχετη):

To our bodies turn we then, that so

Weak men on love reveal'd may look ;

Love's mysteries in souls do grow,

But yet the body is his book.



And if some lover, such as we,

Have heard this dialogue of one,

Let him still mark us, he shall see

Small change when we're to bodies gone.

(John Donne, The Ecstasy, from Songs and Sonnets)

Antonio Canova, Cupid and Soul (1787-93)

Βέβαια, ούτε λόγος να μεταφράσω John Donne... χάριν παιδιάς, έτσι παραθέτω απλώς το ποίημα και καθείς ας καταλάβει ό,τι μπορεί και ό,τι θέλει.
(Όσο για να χρεώσω άλλους με το πικρόν τούτο ποτήριον, δεν μου το επιτρέπει η αριστοκρατική μου ανατροφή και οι δημοκρατικές μου (μπλογκο)πεποιθήσεις _αν και δεν θα με "χάλαγε" να πειράξω λιγάκι τις αγαπημένες μου Νερίνα και Κερασιά, μιας κι ούτε αυτές μου είχαν χαριστεί στο παρελθόν _αλλά πολύ παλιά, λέμε!)

Ταξίδια

Ένα ποίημα σαν πίνακας Γιαπωνέζου ζωγράφου της περιόδου του Έντο γραμμένο από έναν σύγχρονο Ιρλανδό. Καθόλου κακό ταξίδι για το τέλος μιας άχαρης μέρας...
(Τι μουσική θα ταίριαζε, όμως; Κι έχω άραγε αποδώσει σωστά τον προτελευταίο στίχο;)



Katsushika Hokusai, Pink and Red Peonies Blown to the Left in a Breeze and a Butterfly

ΚΟΚΚΟΣ ΡΥΖΙΟΥ

Τύλιξε το ποίημά μου γύρω απ' τα κινέζικά ξυλάκια σου για να τα κρατήσεις καθαρά.
Μόλις που σε ξέρω. Δεν θέλω να πεθάνεις. Τα ονόματά μας
χωράνε σ’ έναν κόκκο ρυζιού σαν τα δυο σπουργίτια του Χοκουσάι,
ή, σαν το αλογάκι της Παναγίας και την κίτρινη πεταλούδα,
είμαστε μια παρέα στον κήπο όπου τίποτε δεν φυτρώνει άλλο από πέτρες.
Δεν καταλαβαίνω τους χαρακτήρες: φως του ήλιου μέσ' απ' τα φύλλα,
ένα πλέγμα από κισσό, σαν δάχτυλα που χαϊδεύουν ένα κύπελλο, το πρόσωπό σου
σε θραύσματα εκεί που ένας κυπρίνος φιλά το φεγγάρι, ο καταρράκτης
όπου τα πτερύγιά του θα στροβιλιστούν πέρα απ' το βλέμμα μας ανεβαίνοντας προς τον ουρανό.
Τύλιξε το ποίημά μου γύρω απ' τα κινέζικα ξυλάκια σου για να τα κρατήσεις καθαρά.
Σημαίνει αυτό ότι δεν θα έχω πάρει ένα και μόνο φιλί για πάντα;
Το ασύλληπτο στήθος σου γίνεται ο βωμός του μεταξοσκώληκα.

Michael Longley

Katsushika Hokusai, Swimming Carp

A GRAIN OF RICE

Wrap my poem around your chopsticks to keep them clean.
I hardly know you. I do not want you to die. Our names
Fit on to a grain of rice like Hokusai’s two sparrows,
Or else, like the praying mantis and the yellow butterfly,
We are a crowd in the garden where nothing grows but stones.
I do not understand the characters: sunlight through leaves,
An ivy pattern like fingers caressing a bowl, your face
In splinters where a carp kisses the moon, the waterfall
Up which its fins will spiral out of sight and into the sky.
Wrap my poem around your chopsticks to keep them clean.
Does it mean I shall not have taken one kiss for ever?
Your unimaginable breasts become the silk-worm’s shrine.

Homework

(BIRTHDAY, by Louise Glück)

ΓΕΝΕΘΛΙΑ

Παραδόξως, μπορώ να κοιτάζω
πενήντα χρόνια πίσω. Κι εκεί, στην άκρη του βλέμματος,
μια ανθρώπινη ύπαρξη ήδη εντελώς αναγνωρίσιμη,
με τα χέρια πλεγμένα στα γόνατα και τα μάτια
ν’ ατενίζουν το μέλλον με τον τρόμο
και μαζί την απελπισία μιας ψυχής που περιμένει τον αφανισμό.

Εντελώς οικεία, αν κι ακόμη, βέβαια, πολύ νέα.
Να κοιτάζει τυφλά μπροστά, με την έκφραση κάποιου που ατενίζει το απόλυτο σκοτάδι.
Και να σκέφτεται _που σήμαινε, θυμάμαι, τις απόπειρες του μυαλού
να εμποδίσει την αλλαγή.

Οικεία, αναγνωρίσιμη, αλλά ήδη βαθιά μόνη, ήδη απελπισμένη.
Δεν ανταποκρίνεται, κατά την άποψή της, στον ορισμό
του παιδιού, κάποιου που έχει τα πάντα να περιμένει με λαχτάρα.

Έτσι μοιάζουν οι άλλοι· έτσι, επομένως, είναι.
Φλερτάροντας αδιάκοπα με τη φωτογραφική μηχανή, πολλοί απ΄αυτούς
χαμογελώντας πραγματικά με απόλυτη πειστικότητα_

Get this widget Track details eSnips Social DNA

Τη θυμάμαι αυτή την ηλικία. Ποτισμένη από αμφισβήτηση κι απέχθεια για τον εαυτό της
και την ίδια στιγμή πλημμυρισμένη με περιφρόνηση για τα κοινά, για το συνηθισμένο· διαρκώς
παραδομένη στη μοναξιά, στη θλιβερή παραμυθία της αντίληψης, σ’ ένα μέλλον
απόλυτα κυριαρχημένο απ’ το τραγικό, που δεν χρησίμευε στην τεράστια επιθυμία
παρά για να το αποκρούσει_

Αυτό είναι το πρόβλημα με τη σιωπή:
δεν μπορεί κάποιος να ελέγξει τις ιδέες του.
Γιατί δεν είναι ιδέες, είναι η αλήθεια.

Όλες οι άμυνες, η πνευματική ακαμψία, το επίμονο
ξεγύμνωμα του καθημερινού για ν’ αποκαλύψει το τραγικό,
στην πραγματικότητα ήταν μόνο αφελής αντίληψη του κόσμου.

Εννοώντας το μερικό, το μεταβαλλόμενο, το ρευστό_
όλα όσα αποκλείει το απόλυτο. Καθόμουν στο σκοτάδι, στο σαλόνι.
Τα γενέθλια είχαν τελειώσει. Αναλογιζόμουν, φυσικά, τον χρόνο.
Θυμάμαι το πώς, σχεδόν ταυτόχρονα,
η καρδιά μου σκίρτησε περιχαρής και κατέρρευσε
μέσα σε οδυνηρή αγωνία. Το σκίρτημα_ το μισό που δεν μέτρησα_
αυτό ήταν η ευτυχία· να τι σήμαινε η λέξη.

Λουίζ Γκλικ


(ΥΓ. Για το κουραστικό παιχνιδάκι με τις αποχρώσεις της γραμματοσειράς φταίει ο Blogger, που επέμενε να έχει άποψη για το "σπάσιμο" των στίχων.)

Καρδιές στην Αθήνα

Γιάννης Αδαμάκης, Καρδιά που ταξιδεύει, (Κοραή και Πανεπιστημίου)

Αν έχεις κοιμηθεί με τα γλοιώδη, χυδαία ή παγερά και πάντως απροκάλυπτα κυνικά μούτρα τους στα μάτια σου και τις βάρβαρες ή εκλεπτυσμένες, ανελλήνιστες, «κουφές» και αυτιστικές φωνές τους στ’ αφτιά σου, ή ακόμα κι ύστερα από αναγκαστική συμμετοχή σε κουβέντες για το «επίμαχο» _αφού δύσκολα θα παραλειφθεί από οποιαδήποτε συζήτηση η έστω ακροθιγής ενασχόληση με τις γαργαλιστικές (και εννοώ παραπολιτικές, οι κιτς σεξουαλικές είναι πια το λιγότερο και δεν αφορούν κανένα) λεπτομέρειες του «σκανδάλου»_
(πόσο πια και πού να κρυφτείς από μια τέτοια καθημερινότητα που σε πατάει σαν στρατιωτική μπότα)
τότε ακόμα κι η πολύχρωμη, ευφάνταστη είν’ η αλήθεια, χαρούμενη ευτέλεια των Καρδιών στην Αθήνα στην πρωινή αλκυονίδα λιακάδα σε πείθει ότι είναι τέχνη και σε «στέλνει» για λίγο σε έναν εξωτικό ου-τόπο, παρ’ όλο που οι ίδιες είναι (μαζί με τη δική σου) γειωμένες και αγκυροβολημένες στις σκονισμένες γωνιές της μικρής μας ζαχό-πολης.

Get this widget Track details eSnips Social DNA

(Lynn Anderson, Rose Garden)

(Σιγά το θέμα, λέμε τώρα, αλλά είπα ν’ ανοίξω τα παράθυρα και να το αερίσω λιγάκι το καημένο το μπλογκ…
Και το τραγουδάκι είναι παντελώς άσχετο, αλλά μου φτιάχνει πάντα το κέφι και με «ανεβάζει» κι αυτό μ' έναν απολύτως… προσγειωμένο τρόπο).