Ήμουν στις Σπέτσες για περίπου μιάμιση μέρα και κόντεψα να πάθω οξεία... μπουμπουλινίτιδα από την εμπορευματοποιημένη παράδοση και από τον συναγελασμό με τις σύγχρονες Μπουμπουλίνες του λάιφ στάιλ, έως ότου έπεσα τυχαία πάνω στην ξεχασμένη πόρτα του πατρικού της Ελένης Μπούκουρη-Αλταμούρα και υποκλίθηκα ταπεινά στη "θεία μανία" του καλλιτέχνη και στην αλήθεια της ανθρώπινης τραγωδίας· και συνήλθα.
| Η λησμονημένη (Η ε... |
"Η Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα (Σπέτσες, 1821 – Σπέτσες, 19 Μαρτίου 1900) ήταν ελληνίδα ζωγράφος του 19ου αιώνα, της οποίας η τραγική ζωή έγινε το θέμα ενός μυθιστορήματος και ενός θεατρικού έργου.
Η Μπούκουρα-Αλταμούρα ήταν κόρη του καπετάν Γιάννη Μπούκουρα ή Μπούκουρη, του μετέπειτα πρώτου θεατρώνη της Αθήνας. Παιδί ακόμα, έκλεβε αποκέρια και ζωγράφιζε φίλες της που της πόζαραν στην αυλή του παρθεναγωγείου. Ο πατέρας της, αναγνωρίζοντας το ταλέντο της, προσέλαβε δάσκαλο στο σπίτι τον καθηγητή του Σχολείου των Τεχνών, Ραφαέλο Τσέκκολι. Με συστατική επιστολή του, η Ελένη έφυγε στην Ιταλία το 1848 για σπουδές.
Στην Ιταλία, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στην Νεάπολη, στην Ρώμη και ίσως στην Φλωρεντία, μεταμφιεσμένη σε άντρα. Ερωτεύθηκε τον ιταλό ζωγράφο και γαριβαλδινό επαναστάτη Φραντσέσκο Σαβέριο Αλταμούρα (Franceso Saverio Altamura) και απέκτησε μαζί του τρία εξώγαμα παιδιά: τον Ιωάννη, την Σοφία και τον Αλέξανδρο. Προκειμένου να νομιμοποιήσει την σχέση της με τον Αλταμούρα, ασπάστηκε τον καθολικισμό και τον παντρεύτηκε. Όμως, το 1857 ο σύζυγός της την εγκατέλειψε και έφυγε με την ερωμένη του, την αγγλίδα φίλη της ζωγράφο Τζέιν Μπένμαν Χέυ (Jaine Benhman Hay), παίρνοντας μαζί του τον μικρότερο γιο τους, τον Αλέξανδρο.
Η Μπούκουρα-Αλταμούρα επέστρεψε κατόπιν στην Ελλάδα με τον Ιωάννη και την Σοφία, και άρχισε να παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής σε κοπέλες της Αθήνας. Όμως, το 1872 αρρώστησε από φυματίωση η κόρη της και αναγκάστηκε να πάει στο σπίτι του αδελφού της στις Σπέτσες προκειμένου να αλλάξει αέρα το άρρωστο παιδί της. Τελικά, η Σοφία πέθανε στα τέλη του 1872 σε ηλικία μόνον 18 ετών. Μετά τον θάνατο της κόρης της, η Μπούκουρα-Αλταμούρα επέστρεψε στην Αθήνα.
Το 1876 ο γιος της και ανερχόμενος ζωγράφος Ιωάννης Αλταμούρας ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Κοπεγχάγη και επέστρεψε στην Αθήνα γεμίζοντας με χαρά την χαροκαμένη μητέρα. Όμως η χαρά της διήρκησε πολύ λίγο· ο Ιωάννης προσβλήθηκε και αυτός από φυματίωση και πέθανε τον Μάιο του 1878. Η απώλεια των δύο νέων προκάλεσε νευρικό κλονισμό στην μητέρα τους και την οδήγησε στην τρέλα. Σε ηλικία 60 ετών περίπου, η Μπούκουρα-Αλταμούρα επέστρεψε στις Σπέτσες, όπου έκαψε όλα — ή σχεδόν όλα — τα ζωγραφικά της έργα. Πέθανε σχεδόν άγνωστη στις Σπέτσες το 1900. Kηδεύτηκε στο κοιμητήριο της Aγίας Άννας στις Σπέτσες. Aργότερα, τα οστά της, όπως και εκείνα της Σοφίας και του Ιωάννη, μεταφέρθηκαν από τους απογόνους της στο A΄ Nεκροταφείο Aθηνών σε κοινό τάφο της οικογενείας Mπούκουρα-Aλταμούρα".
(Από το σχετικό άρθρο της Βικιπαιδείας, που, προς το παρόν, αν και το κάνω λινκ κανονικά, σε λίγη ώρα εξαφανίζεται. Κανείς δεν θέλει να τη θυμάται;)
16 σχόλια:
Ακόμη μιά γυναίκα που γεννήθηκε σε λάθος εποχή...
Χαίρομαι που διάβασα το άρθρο σου- και να καθιερωθεί ο όρος "σύγχρονες μπουμπουλίνες τού λάιφ στάιλ"! ;-)
Πετυχημένος ο όρος, όντως.
Ενδιαφέρον το post και αυτή η wiki είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός ρε παιδί μου.
Makarioi oi penthuntes, oti autoi paraklithisonte... sosta?
Kalhmera dear ke kalo mhna :)
Καλημέρα και καλή πρωτομαγιά!
Η ιστορία αυτής της γυναίκας συγκινητική, επιβεβαιώνει την πεποίθησή μου ότι η ζωή γράφει τα πιο απρόβλεπτα σενάρια.
Σου έγραψα και στο προηγούμενο post σου, δε μου απάντησες,...ελπίζω όχι γιατί μου έχεις θυμώσει!
Το e mail μου είναι: aisthisis@gmail.com. Φιλιά.
Όντως το γεγονός να αναγκαστεί να μεταμφιεστεί σε άντρα υποδηλώνει την ανισότητα των δύο φύλων της εποχής.Ωστόσο ακόμη και μετά από τόσες προσπάθειες η ζωή της φέρθηκε τοσο άσχημα.Εξαιρετική δουλειά και διέψευσες τις φήμες οτι έχει χτίσει τα σώματα των νεκρών παιδιών της στους τείχους του σπιτιού των Σπετσων.
Λεηλασία μια ζωής...
Μ'αρέσει να ακούω ιστορίες. Περίεργες και μακρυνές, απ'αυτές που δεν πουλάνε στους πολλούς. Μ'αρέσει να ακούω...
Εξαιρετικό ποστ για μια εξαιρετική γυναίκα...
Τα σέβη μου, κυρία μου!
Πολυ καλη ψαριά.Τρομερο ροπτρο,ε;
Dodos,φτιάξε και μια εικόνα από τις μοναδικές σου, να καταχωριστεί ο όρος εικονογραφημένος!
:)))
Jason,ενδιαφέρουσα και συγκινητική είναι η ίδια η ιστορία ζωής αυτής της γυναίκας. Ενδιαφέρουσα ιδέα είναι, επίσης, η Wiki· δεν ξέρω αν αποτελεί έγκυρο "θησαυρό",προς το παρόν όμως είναι η εύκολη λύση για λινκ για παροχή εγκυκλοπαιδικών πληροφοριών. Μερικές φορές σκέφτομαι ότι αξίζει να ασχοληθούμε όλοι όσοι μπορούμε, για τους τομείς που μπορούμε, ώστε να την εμπλουτίσουμε και να τη βελτιώσουμε.
Πάντως για την Αλταμούρα ήξερα και από αλλού.
Κωνσταντίνε μου, έχεις και συ στο συγγραφικό σύμπαν σου τραγικές (με τον ένα ή τον άλλο τρόπο) μορφές γυναικών. Το μυθιστόρημα της Ρέας Γαλανάκη, "Ελένη, ή ο κανένας", που αναφέρεται στη ζωή της Αλταμούρα το έχεις υπόψιν;
Αίσθησις,καλή μου, πώς σου πέρασε από το μυαλό ότι σου έχω θυμώσει, για ποιο λόγο άλλωστε;
Απλώς, έως πρόσφατα ήμουν σχεδόν βέβαιη ότι αρχίζω να υποκύπτω στην επέλαση του Αλτσχάιμερ, τώρα έχω και επίσημη γνωμάτευση γιατρού!!!
;)))
Θα τα πούμε και δια της ηλεκτρονικής ταχυδρομικής περιστεράς!
Dearmiss,δεν έκανα κάτι εγώ, το άρθρο της Wikipaedia μετέφερα, όσο για τις φήμες που γράφεις, δεν τις ήξερα, αλλά και αν τις ήξερα, δεν θα ήμουν εγώ που θα τις επιβεβαίωνε ή θα τις διέψευδε!
Καλωσήλθες.
Νεράιδα, μιας εκ των ων ουκ έστιν αριθμός. Φιλιά και καλημέρες.
Αδαίε,κι εμένα. Και να φαντάζομαι.
Γιάννη,και τα δικά μου, Κύριε!
:)
Kαιρέ, δεν ήταν "ψαριά". Εννοώ, δεν το έψαξα επι τούτου, είχα κι εγώ ξεχάσει ότι ήταν Σπετσιώτισσα. Έπεσα πραγματικά τυχαία πάνω στην πόρτα της μάντρας που κρύβει το σπίτι της και το κίνητρο να πλησιάσω ήταν... το "κόλλημά"μου με τα ρόπτρα!!!
Καλό μήνα σε όλους!
Ωραία, ταιριάζουμε. Απορία με χρονική υστέρηση: Γιατί με λες αδαίε (που φέρνει προς αιδοίο, ή αδαή) και όχι Ανταίε που είναι πιο ορθόν?
@Adeus
1. Γιατί λογοπαίζω, όπως όταν λέμε ο βλόγερ ή ο σέρβερας κλπ.
2. Γιατί η εν λόγω φαντασία μου δεν ανακαλεί, σε πρώτη φάση και χωρίς λόγους, έννοιες και συσχετισμούς σαν αυτούς που αναφέρεις.
3. Γιατί θα προτιμούσα να φανταστώ έναν άγνωστό μου άνθρωπο σαν Μακεδόνα ποιητή του 4ου αι.π.Χ. που περιλαμβάνεται στους επιγραμματοποιούς της "Παλατινής Ανθολογίας", σαν Λέσβιο συγγραφέα του 3ου αι. π.Χ., σαν διακεκριμένο Μικρασιάτη ρήτορα του 1ου αι. μ.Χ., έστω σαν Μακεδόνα βασιλικό πρέσβη του 2ου π.Χ. αι.(όλοι Αδαίοι, διαστάυρωσέ το), παρά σαν τον μυθικό γίγαντα που σκότωνε τους νικημένους αντιπάλους του και μετά τους έτρωγε στον φούρνο με πατάτες (η νατουραλιστική περιγραφή του γεύματος δική μου και όχι της εγκυκλοπαίδειας, για να είμαι ειλικρινής).
Αλλά, δικό σου το όνομα, εσύ διαλέγεις, let me know...
:)
Με εξέπληξες. Και ετυμολογικώς έχεις απόλυτο δίκιο και ιστορικώς. Αν ήθελα να είμαι ανταίος τότε το νικ έπρεπε να είναι antaeus. Το adaeus όντως παραπέμπει στον ποιητή κλπ. Ελα μου όμως που εγώ ήθελα, ως γνήσια διχασμένη προσωπικότητα, εκτός από ποιητής και άνθρωπος των γραμμάτων, νάμαι και κακό παιδί και γιός της γης και να έχω παλέψει και σκοτωθεί από τον political correct Ηρακλή.
YΓ. Χαίρομαι που διαθέτεις συγκρατημένη αισιοδ...(λάθος) φαντασία!!!!
Διαβάστε και το βιβλίο της Ρέας Γαλανάκη "Ελένη ή ο Κανένας", εκδόσεις Άγρα. Το θέμα του είναι η ζωή της...
Notiegotsira,
το έχω διαβάσει το βιβλίο, το μνημόνευσα και παραπάνω στην απάντησή μου στον Κωνσταντίνο· έχεις δίκιο ίσως έπρεπε να το αναφέρω και στο ποστ, γιατί είναι η μόνη που έχει γράψει, μάλλον.
(Απλώς "κάπου στην Κρήτη" ή και "κάπου ΑΠΟ την Κρήτη"; Γιατί κι εγώ είμαι κάπου από την Κρήτη).
:)
Δημοσίευση σχολίου