Παρασκευή, Νοεμβρίου 06, 2009

Μαρίνα

Μαρίνα Τσβετάγεβα,"ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΕΛΙΚΩΝΑ", εκδ. Γαβριηλίδης, μετάφραση από τα γαλλικά Δήμητρα Κονδυλάκη
(αποσπάσματα από το ΤΡΙΤΟ ΓΡΑΜΜΑ)


[…]
Η αιωνιότητά μας είναι αιωνιότητα της μιας ώρας, που κοντεύει να περάσει. Και δεν θέλω από σας παρά τούτο το μόνο πράγμα: την άδειά σας να σας αγαπώ, τίποτε άλλο εκτός από αυτές τις φτωχές λέξεις: «Αγάπα με όπως επιθυμείς _κι όπως δεν επιθυμείς: με όλη εσένα».
Δε μιλώ για τη ζωή. Δε μιλώ για τις ώρες που περνούν. Ξέρω ότι όλες οι ζωές και όλες οι ώρες είναι πιασμένες και είμαι η τελευταία που θα ‘θελε να καταπατήσει τα δικαιώματα των ιδιοκτητών (δικαιώματα και ιδιοκτήτες, δύο πράγματα που περιφρονώ εξίσου). Η αγάπη μου δεν αντιστοιχεί σε κανέναν χρόνο, σε κανένα τόπο.
[…]
Ποιος χρόνος κατάφερε να κρατήσει μέσα του τον έρωτα, αφού ξεχειλίζει κατά κύματα από την ψυχή την ίδια (σε αγαπώ τόσο που δεν αντέχω! _ Πού; _ Μέσα στο σώμα μου!), αφού η πρώτη του λέξη είναι «πάντα» και η τελευταία «ποτέ». Τα μεσάνυχτα δεν του ταιριάζουν περισσότερο απ’ ό,τι το μεσημέρι, όλα αυτά είναι ερωτικά κλισέ _τόσο φθαρμένα από τη χρήση! Εκείνο που κρατάει ο χρόνος νομίζοντας πως κρατά τον έρωτα είναι κάτι άλλο. Είναι η παραίτηση απ’ αυτόν.
[…]



Ο ουρανός είναι ολοκάθαρος. Αριστερά, πάνω από το νέο καμπαναριό, η αυγή. Είναι αθώο και αιώνιο. Σε αγαπώ όπως θα μπορούσα να έχω αγαπήσει τον γιο σου, που θα έπρεπε εσύ να είσαι.
Μη νομίζεις ότι περιφρονώ την απλή, γήινη ύπαρξή σου. Σε αγαπώ ολόκληρο, με το βλέμμα σου, με το χαμόγελό σου, με τις διαθέσεις σου, με την έμφυτη, γενετική, εκ γενετής τεμπελιά σου, με όλη τη σκοτεινή (για σένα, όχι για μένα) αρχή της ψυχής σου: της καλοσύνης σου, της συμπάθειάς σου, της άρνησής σου. Ας μην είναι όλα αυτά ούτε για μένα, ούτε εξαιτίας μου _τι σημασία έχει! Θέλω τόσα πολλά από σένα _που δεν θέλω απλώς τίποτα. (Ας μην αρχίσω καλύτερα!)
Αλλά να ξέρεις, οικοδεσπότη μου της μιας ώρας, ότι ποτέ καμιά δεν σε… (όχι τόσο, μα έτσι. Έτσι ακριβώς, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, με τον δικό μου τρόπο). Κι ότι ακόμα κι αν σ’ αφήσω, ακόμα κι αν σε παραχωρήσω _όπως παραχωρώ τα πάντα στους πάντες, κι αφήνω να με προσπερνά ο καθένας _δεν θα σ’ εγκαταλείψω ποτέ.
Φως της
αυγής. Είμαι ήρεμη σαν νεκρή και μες την απόλυτη αυτή καθαρότητα ουρανού και πνεύματος, σου λέω: «Μαζί σου χρειάζομαι εξίσου το εσωτερικό της καλύβας και το απέραντο της νύχτας. Όλη τη νύχτα έξω κι όλη τη νύχτα μέσα».
Τι αθλιότητα η ζωή στη γη! Τι εγκατάλειψη!
Σφίγγω το χέρι σου στα χείλη μου. Γράψε μου, γράψε μου επιτέλους. Θα κοιμηθώ με το γράμμα σου. Μου χρειάζεται κάτι ζωντανό από σένα.
Ο ουρανός είναι γεμάτος ροζ αχηβάδες. Αν ο ουρανός είναι η ακτή, τι θα’ ναι άραγε η θάλασσα; Είναι η ώρα η πιο μυριστική. Κοιμήσου ειρηνικά. Τα πρώτα βήματα στον δρόμο. Ένας εργάτης περνάει. Και τα πουλιά.

Η αυγή μιας μέρας του Ιουνίου, Σάββατο.


13 σχόλια:

Τάσος Ν. Καραμήτσος είπε...

Τόσα ωραία δίπλα μας και τα αγνοούμε!
Μα και τι να πρωτοπρολάβεις;

just me είπε...

Όοως το λες είναι, Τάσο, τι να πρωτοπρολάβεις... χθες μου 'ρθαν κλάματα μέσα σ' ενα μεγάλο βιβλιοπωλείο...
...μα πάλι, πώς τα προλάβαιναν όλα παλιότερα; να παλεύουν με αδιανόητες για μας συνθήκες ζωής να διαβάζουν ό,τι άξιζε, να είναι τόσο σημαντικοί εργάτες του λόγου και της σκέψης... και να τους μένει χρόνος και ενέργεια για να ερωτεύονται με τέτοια ένταση και πληρότητα;

Καλό σου ΣΚ!

Studiolum είπε...

Beautiful, beautiful, both the poems and the song as well as the prose, and in Greek at least as much as in Russian: the translator has endowed it with a second life.

just me είπε...

Dear Studiolum,
Thank you so much for visiting me and for your kind words as well.

As I can see, you're also the owner of the fascinating blog "Poemas del río Wang" which I discovered due to my friend Poly (blog Wax Tablets) and I'm following it with extreme interest.

I'm very happy we share admiration of Tsvetaeva's poetry _such a great poet and admirable personality!

I wish you a pleasant and creative week to come!

thas είπε...

Γεια σου κι από εδώ Γιου-τζαστγιού. Πολύ χαίρομαι με την επιλογή σου- η μεταφράστρια, συμπτωματικά, είναι και πολύ καλή μου φίλη.

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Εξαιρετική η επιλογή του κειμένου.

Η Τσβετάγεβα θα μας επισκέπτεται πάντα, όπως τότε στο ποίημα για την Άνια Πολιτόφσκαγια του Βαγγέλη Ιντζίδη, αλλά και τώρα χάρη σε σένα, με αυτά τα εκπληκτικά αποσπάσματα από τις επιστολές της που επέλεξες να αντιγράψεις για τους αναγνώστες σου και την "κόκκινη" φράση για τον ουρανό.

Πολύ όμορφο όντως, συμφωνώ με τον φίλο μας τον Tamas ο οποίος μπορεί και το απολαμβάνει στο πρωτότυπο. Για μας που το γνωρίσαμε μόνο στη γλώσσα μας και νιώθουμε αυτή τη δύναμη του κειμένου – ενός κειμένου που είναι σαν τεντωμένη χορδή – χαιρόμαστε που κάποιος, που το βλέπει και αλλιώς, μας το επιβεβαιώνει.

Πώς όμως τα καταφέρνει και μετατρέπει το πάθος σε κείμενο;
Πώς ο έρωτας γίνεται κάτι που εκείνη το γράφει και ο αναγνώστης μπορεί μετά να το πάρει αγκαλιά, όπως ο Φαίδρος του Πλάτωνα την ερωτική επιστολή «υπό την χλαίναν». Με τον ίδιο τρόπο η Μαρίνα Τσβετάγεβα ζητά να αγκαλιάσει την ενσάρκωση του έρωτα, τον έρωτα – κείμενο που τον θεωρεί ζωντανό μια και λέει «θα κοιμηθώ με το γράμμα σου».

Καλή νύχτα στην κτήτορα και τους εκλεκτούς αναγνώστες αυτού του μπλογκ.

just me είπε...

Thas,
...πολύ χαίρομαι κι εγώ _για την επίσκεψή σου!
:)

Nα πεις στη φίλη σου ότι έχει κάνει εξαιρετική δουλειά, αφού διαβάσεις και της μεταφέρεις το πάνω από σένα σχόλιο, ενός πολύγλωσσου και φιλέρευνου Ούγγρου συμπλόγκερ, που επίσης με τίμησε με την επίσκεψή του!
----------------------------------
Πόλυ,
χαίρομαι τόσο που σ' αρέσει κι εσένα το απόσπασμα και το "διαβάζεις" όπως εγώ(τα "Γράμματα στον Ελικώνα" είναι συγκινητικά και συναρπαστικά, όπως βέβαια και η "Αλληλογραφία των τριών" _Τσβετάγεβα, Ρίλκε, Πάστερνακ).

Η επίσκεψη του Tamas με χαροποίησε πολύ!

Η δε αποστροφή σου "στην κτήτορα" μ' έστειλε!
:) :) :)

just me είπε...

...μας λείπει ο Βαγγέλης Ιντζίδης, τα ιστολόγιά του και τα σχόλιά (αχ, αυτά τα σχόλια) του!

dodo είπε...

Αυτή η ανάρτηση- όπως και άλλες στο παρόν ιστολόγιο- μού ξαναθυμίζει πόσα πολλά αγνοώ και πόσα ακόμη ασφαλώς δεν πρόκειται ποτέ να γνωρίσω. Δεν είναι όμως μιά διαπίστωση που μού προκαλεί πικρία: ευγνωμοσύνη νιώθω περισσότερο, που πρόλαβα ακόμη κάτι.
Ευχαριστώ.

just me είπε...

Dodo,
με συγκινείς, αν και το"ευχαριστώ" σου με κάνει να νιώθω αμήχανα. Όλοι μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο, όσοι τουλάχιστον είμαστε δεκτικοί στη μοιρασιά και στην ανταλλαγή (και στον Άλλο).

Κι εγώ μαθαίνω από σένα: να βλέπω και να "βλέπω" τον κόσμο...

Καλή σου μέρα!

kiara είπε...

Εύχομαι μια μέρα να σε γνωρίσω.

just me είπε...

zVyk
κι εγώ! :)

νόμιζα ότι το μέιλ μου φαινόταν στο Προφίλ μου, πριν από λίγο διαπίστωσα ότι όχι, και το έβαλα
(justme.kbl@gmail.com)

για αρχή, γράψε μου∙ όποτε θες.

kiara είπε...

Α, τώρα το είδα αυτό! Έχω πάντα την αίσθηση ότι σε άφησα σχόλιο ενώ όχι! Κάτι δεν πάει καλά μαζί μου!